BASKI DEVRE NASIL YAPILIR?

Teknolojik araştırmalar ve çalışmalar her geçen gün hızla artmaya devam etmektedir. Bu çalışmalar neticesinde insan ihtiyaçları doğrultusunda yeniliklere imza atılmakta ve her yeni çalışmada yeni bir şeyler keşfedilmektedir. Bu yazımızda sizlere bu gelişmelerden ziyade özellikle elektronik çalışmaların temellerinden olan baskı devre nedir sorusunun cevabını ve baskı devre hazırlama aşamalarını adım adım anlatmaya çalışacağız.

Baskı devre kartı ne anlama gelir gelin hep birlikte görelim. Elektronik baskı devre, İngilizce ‘Printed Circuit Board’ kelimelerinin Türkçe’ye çevrilmiş halidir ve kısaca PCB adıyla anılır. PCB baskı devre ile elektronik devre elemanlarını yerleştirmek amacıyla yüzeyinde iletken yol ve adalar olan ve yüzeyler arasında içi lehimli delikler bulunan değişik yalıtkan materyallerden oluşan plakadır.

Elektironik Baskı Devre Nasıl Yapılır?

Baskı devre nasıl yapılır sorusunun cevabı için ilk olarak hangi malzemeleri kullanacağımıza göz atalım.

• Baskı devre şemasına uygun ölçülerde bakır ya da epoksi plaket
• PNP ya da kuşe (yağlı) kağıt
• Ütü
• Bulaşık süngeri
• Deterjan (Sıvı sabun veya cif vb)
• Asetat kalemi
• Perhidrol asit
• Tuzruhu
• Plaketi yatay olarak koyabileceğimiz plastik kap

Baskı devre çıkarma için gerekli olan malzemeleri ayarladıktan sonra hemen işlem adımlarına geçebiliriz. Bu kapsamda ilk adım olarak bilgisayarda baskı devre çizim programı yardımı ile hazırlanan baskı devre çizimi ters görüntüsü lazer yazıcıdan PNP ya da kuşe kağıda çıktı olarak alınır. Bu adımda dikkat edilmesi gereken nokta baskının kaliteli olmasıdır. Bunun için tonerin kaliteli olması gerekir. İlk adımda aklınıza baskı devre nasıl çizilir sorusu gelebilir, bu sorunun cevabı ayrı bir konu olarak işlenecek kadar geniştir. Bundan dolayı yazımızda açıklanmayacaktır.

Baskı devre yapımında ikinci aşama olarak devre şeması boyutuna uygun şekilde hazırlanan bakır veya epoksi plaket deterjan ve bulaşık süngeri ile temizlenir. Üçüncü adımda yağlı kağıda çıkarılan çıktının ön yüzü bakır plaketin ön yüzüne gelecek biçimde yerleştirilir. Yerleştirme işleminden sonra kenarlar bakır plaketin arka tarafına katlanabilir. Burada plaketi ve kağıdı iyi hizalamak çok önemlidir.

Baskı devre yaparken en zor adımlardan ütülemeye geldik. Bu aşamada ütüye su koymadan işlem yapmak gerekecektir. Aksi halde kağıt ıslanabilecektir. Ütüleme işlemi için ütü, pamuklu ayarına getirilir ve 5 – 10 dakika arasında ütülenir. Ütüyü plaket üzerinde baskı yaparak gezdirdikten sonra plaketin kabarmasına fırsat vermeden ütü işini bitirmeliyiz.

PCB nasıl yapılır konulu yazımızın 5. adımında bakır plaketin soğumasını birkaç dakika bekledikten sonra dikkatli bir şekilde çıkarıyoruz. Bu aşamada yolların zarar görmemesi adına oldukça dikkatli olmalıyız. Bu aşamadan sonra baskı devre basıl yapılır konumuzun 6. adımına geçebiliriz. Bu adımda biraz çizim yeteneğimiz olmalıdır. Baskı devre şeması ile mevcut baskı devre karşılaştırılır ve eksik yerler baskı devre kalemi (asetat kalemi) ile tamamlanır. Aynı şekilde kısa devre ve gereksiz yerler varsa onları da ayırmalıyız.

Baskı Devre Yapımında Asit Kullanımı

Baskı devre yapımında asit kullanımı ayrı bir başlıkta incelenecektir. Çünkü asit kullanımı için bazı önemli noktaların ayrıca belirtilmesi yararlı olacaktır. İsterseniz öncelikle yapılması gerekenleri maddeler halinde inceleyelim:

1. Asit işlemi havası bol bir ortamda yapılmalıdır

2. Plaket asite atıldıktan sonra asitin başında beklenmemelidir

3. Perhirol ya da tuzruhuna el değdirilmemelidir

4. Bu maddelerden biri yanlışlıkla cildinize gelirse hemen bol su ile yıkanmalıdır

5. Bu konuda deneyimli bir kimseden yardım almak yararlı olacaktır

6. Astım ya da nefes darlığı olanların yapmaması şiddetle tavsiye edilir

Baskı devre yapımında 7. madde olan asit işleminde dikkat edeceğimiz bir diğer konu baskı devrenin asitte fazla bekletilmemesidir. Plaketin asit dolu plastik kaba atılmasıyla zararlı gazların çıkması nedeni ile kabın içerisine bakmamak faydalı olacaktır. Bakır plaketin asitli kapta bekletilmesi 5 – 10 dakika bekletilmesi yeterli olacaktır. Bu süre içerisinde kabın hafifçe sallanması işlemi hızlandıracaktır. Gözlemlerinizden sonra işlemin sonlandığını düşünürseniz uygun bir araçla plaketi dışarı çıkarabilirsiniz.

Bakır plakette yollar ortaya çıktıktan sonra kaptan çıkarılır ve bulaşık süngeri ve deterjan yardımıyla temizlenir. Son olarak baskı devre matkabı ile plaket delinir ve işlem sonlandırılmış olur.